69 ερωτήσεις περί του Είναι και του Φαίνεσθε
Για ποιο λόγο επιλεγούμε να τοποθετήσουμε κάποιες από τις φωτογραφίες μας σε ένα Photo Album (PA); Είναι, ίσως, μια μικρή ατομική έκθεση φωτογραφίας για τους φίλους που θα μας επισκεφτούν και θα καθίσουν στον καναπέ μας; Είναι αποδείξεις της παρουσίας μας, επιβράβευση κάποιων δράσεων μας, επίδειξη ή μήπως εκπαιδευτικό υλικό για όσους δεν ταξίδεψαν μαζί μας;
Η επιλογή των φωτογραφιών που θα μείνουν σε φακέλους, στο συρτάρι και αυτών που θα καταχωρηθούν σε PA, δηλαδή θα δοθούν σε δημοσιά χρήση, τι είδους δραστηριότητα είναι; Καλλιτεχνική;
Ποια τα κριτήρια αυτών των επιλογών μας, αυτών των καταχωρήσεων; Τι θέλουμε και για ποιο πράγμα επιθυμούμε να μιλάνε οι σημειώσεις μας στα περιθώρια, πίσω ή κάτω από τις φωτογραφίες;
Υπάρχει συνείδηση στη διαμόρφωση των σελίδων ενός PA; Υπάρχει πρόθεση ολοκλήρωσης εντός του μιας ιστορίας, μιας αφήγησης; Οι εικόνες επιλέγονται και τοποθετούνται με αισθητικά κριτήρια;
Η καταχώρηση σε ένα PA είναι μεταφωτογραφικη πράξη ή προφωτογραφικη; Αν το δεύτερο, οι φωτογραφίες που καταχωρούμε δημιουργηθήκαν σαν για να υπογραμμίσουν το ήμουν και εγώ εκεί, σαν ντοκουμέντα, σαν αναμνηστικά, σαν σχόλια στην παρουσία ή μήπως στην απουσία;
Για ποιο λόγο επιλεγούμε να τοποθετήσουμε κάποιες από τις φωτογραφίες μας σε ένα Photo Album (PA); Είναι, ίσως, μια μικρή ατομική έκθεση φωτογραφίας για τους φίλους που θα μας επισκεφτούν και θα καθίσουν στον καναπέ μας; Είναι αποδείξεις της παρουσίας μας, επιβράβευση κάποιων δράσεων μας, επίδειξη ή μήπως εκπαιδευτικό υλικό για όσους δεν ταξίδεψαν μαζί μας;
Η επιλογή των φωτογραφιών που θα μείνουν σε φακέλους, στο συρτάρι και αυτών που θα καταχωρηθούν σε PA, δηλαδή θα δοθούν σε δημοσιά χρήση, τι είδους δραστηριότητα είναι; Καλλιτεχνική;
Ποια τα κριτήρια αυτών των επιλογών μας, αυτών των καταχωρήσεων; Τι θέλουμε και για ποιο πράγμα επιθυμούμε να μιλάνε οι σημειώσεις μας στα περιθώρια, πίσω ή κάτω από τις φωτογραφίες;
Υπάρχει συνείδηση στη διαμόρφωση των σελίδων ενός PA; Υπάρχει πρόθεση ολοκλήρωσης εντός του μιας ιστορίας, μιας αφήγησης; Οι εικόνες επιλέγονται και τοποθετούνται με αισθητικά κριτήρια;
Η καταχώρηση σε ένα PA είναι μεταφωτογραφικη πράξη ή προφωτογραφικη; Αν το δεύτερο, οι φωτογραφίες που καταχωρούμε δημιουργηθήκαν σαν για να υπογραμμίσουν το ήμουν και εγώ εκεί, σαν ντοκουμέντα, σαν αναμνηστικά, σαν σχόλια στην παρουσία ή μήπως στην απουσία;
Ησυνεχεια στο κατω μερος της σελιδας
Η συνέχεια από το επάνω μέρος της σελίδας
Αν το είδος των φωτογραφιών που καταχωρούμε σε ένα PA είναι και άσκηση μνήμης, για τη μη λήθη, έχουμε επίγνωση αυτού εκ των προτέρων, το γνωρίζουμε κατά τη διάρκεια της λήψης; Αν το γνωρίζουμε, επιδρά αυτό στο τι περιλαμβάνει και τι όχι το κάδρο μας; Γιατί σε κάποιους τόπους, για κάποιες καταστάσεις ξοδεύουμε περισσότερο φιλμ; Τι προσδοκούμε όταν τραβάμε τέτοιες φωτογραφίες; Μήπως μη λήθη τοπίων, κτηρίων, καταστάσεων, σχέσεων, ανθρώπων, ημών και υμών; Μήπως τη μετακίνηση μας στον τόπο και τον χρόνο;
Και γιατί σημειώνουμε επάνω ή πίσω από μια φωτογραφία; Η φωτογραφία σαν πακέτο από τσιγάρα για πρόχειρες σημειώσεις ή ημερολόγιο για σίγουρα αποφθέγματα; Η φωτογραφία σαν σημειωματάριο ιδεών; Τι αξία μπορούν να έχουν αυτές οι σημειώσεις όταν θα απουσιάζουν οι ίδιες οι φωτό;
Το ίχνος των φωτό επάνω στις άδειες σελίδες ενός FA σε τι παραπέμπει; Στην απουσία μιας φωτογραφίας, στην απουσία του φωτογραφημένου, του γεγονότος, της μνήμης ή της ιδίας της απουσίας;
Το ποίημα που κάηκε στο τζάκι για να μας ζεστάνει τις κρύες νύχτες του χειμώνα, μήπως δεν γράφτηκε ποτέ; Τι έχουν να πουν οι φωτογραφίες σου όταν δεν είναι οι ίδιες εκεί, στις σελίδες που κάποτε επέλεξες να κολλήσεις; Τι έχει να απαγγείλει ένα PA με άδειες (όχι λευκές) σελίδες; Το ίχνος των εικόνων που χάθηκαν αφήνει την ίδια γεύση με το ίχνος του κόκκινου κρασιού στο κατάλευκο τραπεζομάντηλο της γιορτής μα; Τι γίνεται όταν θα έχει φύγει, ενδεχομένως και από τη ζωή, αυτός που συγκρότησε ένα PA; Τι μπορούν να πουν ή να εμπνεύσουν οι φωτογραφίες σου, όταν δεν θα είσαι εσύ εκεί να ξεναγήσεις στη διαδρομή σου, να ξεδιπλώσεις τις αναμνήσεις σου, να φωτίσεις την εικόνα της ύπαρξής σου, και ιδίως όταν δεν θα υπάρχουν και οι ίδιες οι φωτογραφίες; Τι, πως και σε ποιον να απευθυνθεί η απουσία σου; Τα κατάλοιπα της λειτουργίας σου, τα υλικά ντοκουμέντα σου, τι έχουν να πουν σε κάποιον που δεν σε θυμάται, δεν σε γνώρισε, σε κάποιον που δεν πληροφορήθηκε τις πράξεις σου; Ποια ζωή δίχως φωτογραφικά τεκμήρια;
Ποιος υπάρχει δίχως την εικόνα του, δίχως φωτογραφίες που να τον περιλαμβάνουν; Τι θα ήμασταν χωρίς τη φωτογραφία; Από αυτή τη νέα μόδα ημερολογίων το Face Book τι θα απομείνει καθώς οι φωτογραφίες του είναι άυλες και σβήνουν μετά κάποια περίοδο μη χρήσης;
Ένα φωτογραφικό λεύκωμα είναι η χαρά ή η μνήμη του συλλέκτη ή μήπως η μνήμη των άλλων για αυτόν;
Και ποιος είναι ο κτήτωρ; Πως θα μάθουμε για αυτόν δίχως έστω μια φωτό του; Όταν υπήρχαν οι εικόνες το όνομα περίσσευε, δεν ήταν απαραίτητο. Τώρα που απουσιάζουν και οι φωτογραφίες, ποιος ή ποια να ήταν η κτήτωρ; Και τι επάγγελμα έκανε; Μήπως ήταν επιστήμων ή μήπως αρτίστας ή κάποιος υπάλληλος ή εργάτης με νορμάλ και φυσιολογική ζωή; Τι βγαινει για αυτόν ή αυτήν, για την προσωπικότητα τους, μέσα από τα ταξίδια, τις ημερομηνίες, τα ονόματα που καταχωρηθήκαν; Η ποιότητα των φωτογραφιών που απουσιάζουν σε ποια κοινωνική τάξη τον/την εντάσσουν;
Και εμπάς περιπτώσει, γιατί αφαιρέθηκαν τα ανάφορα αυτής της παρουσίας, οι φωτογραφίες; Και από ποιον; Από τον ίδιο, τους κληρονόμους, έναν άλλον σχολαστικό συλλέκτη στιγμών, έναν απατεώνα ή μήπως έναν καλλιτέχνη που θα ήθελε να αναρωτηθεί επάνω σε αυτήν την απουσία της εικόνας; Και ήταν ο ίδιος που ζωγράφισε, σαν ίχνος φαντάσματος, το ανθρώπινο περίγραμμα στις διαφάνειες για να μείνει; Αυτό το χαραγμένο περίγραμμα είναι του κτήτορα, των φίλων του, μήπως κάποιου συγγενούς ή των συνταξιδιωτών του σε αυτές τις φωτογραφίες; Και γιατί το φάντασμα χάθηκε από κάποιες φωτογραφίες; Μήπως χάθηκαν και σημειώσεις;
Εξετάζοντας το ίχνος της απουσίας μιας φωτογραφίας, μήπως αναζητούμε το ίχνος μιας τέχνης μετά, ένα έργο μετά; Αν η γέννηση μιας φωτογραφίας είναι γέννηση ενός αντικειμένου, άρα μια προσθήκη, μια επέμβαση στην πραγματικότητα, η επέμβαση, με τον έναν ή άλλον τρόπο, σε μια φωτογραφία τι μπορεί να είναι;
Οι φωτογραφικές ιστορίες στα PA μήπως είναι η ιστορία του μέσου; Η απουσία τους από τα λευκώματα όπου κάποτε τοποθετηθήκαν τι μπορεί να είναι; Η αλλαγή κάμερας (το καταλαβαίνουμε από την αλλαγή στο φορμά των εικόνων) τι μπορεί να υπονοεί; Οι μεγάλες ή μικρές εκτυπώσεις τι διαφοροποιήσεις αισθητικής κρύβουν; Οι ασπρόμαυρες, οι εβδομαδιαίες, οι in situ, οι Polaroid και οι ερασιτεχνικές έγχρωμες εκτυπώσεις (είναι αναγνωρίσιμες από το ίχνος τους) τι υπονοούν; Είναι οι αλλαγές στη ζωή μας που επιβάλουν αλλαγές στις επιλογές έκφρασης ή οι τεχνολογικές εξελίξεις που μας υποχρεώνουν να τροποποιούμε την υλική υπόσταση του έργου μας; Κάτω από ποιες περιπτώσεις οι φωτογραφίες μας είναι έργο μας και όχι προϊόντα μιας μηχανής;
Κάτω από ποιες συνθήκες δεν κάνουμε φωτογραφία αλλά τέχνη;
Και γιατί σημειώνουμε επάνω ή πίσω από μια φωτογραφία; Η φωτογραφία σαν πακέτο από τσιγάρα για πρόχειρες σημειώσεις ή ημερολόγιο για σίγουρα αποφθέγματα; Η φωτογραφία σαν σημειωματάριο ιδεών; Τι αξία μπορούν να έχουν αυτές οι σημειώσεις όταν θα απουσιάζουν οι ίδιες οι φωτό;
Το ίχνος των φωτό επάνω στις άδειες σελίδες ενός FA σε τι παραπέμπει; Στην απουσία μιας φωτογραφίας, στην απουσία του φωτογραφημένου, του γεγονότος, της μνήμης ή της ιδίας της απουσίας;
Το ποίημα που κάηκε στο τζάκι για να μας ζεστάνει τις κρύες νύχτες του χειμώνα, μήπως δεν γράφτηκε ποτέ; Τι έχουν να πουν οι φωτογραφίες σου όταν δεν είναι οι ίδιες εκεί, στις σελίδες που κάποτε επέλεξες να κολλήσεις; Τι έχει να απαγγείλει ένα PA με άδειες (όχι λευκές) σελίδες; Το ίχνος των εικόνων που χάθηκαν αφήνει την ίδια γεύση με το ίχνος του κόκκινου κρασιού στο κατάλευκο τραπεζομάντηλο της γιορτής μα; Τι γίνεται όταν θα έχει φύγει, ενδεχομένως και από τη ζωή, αυτός που συγκρότησε ένα PA; Τι μπορούν να πουν ή να εμπνεύσουν οι φωτογραφίες σου, όταν δεν θα είσαι εσύ εκεί να ξεναγήσεις στη διαδρομή σου, να ξεδιπλώσεις τις αναμνήσεις σου, να φωτίσεις την εικόνα της ύπαρξής σου, και ιδίως όταν δεν θα υπάρχουν και οι ίδιες οι φωτογραφίες; Τι, πως και σε ποιον να απευθυνθεί η απουσία σου; Τα κατάλοιπα της λειτουργίας σου, τα υλικά ντοκουμέντα σου, τι έχουν να πουν σε κάποιον που δεν σε θυμάται, δεν σε γνώρισε, σε κάποιον που δεν πληροφορήθηκε τις πράξεις σου; Ποια ζωή δίχως φωτογραφικά τεκμήρια;
Ποιος υπάρχει δίχως την εικόνα του, δίχως φωτογραφίες που να τον περιλαμβάνουν; Τι θα ήμασταν χωρίς τη φωτογραφία; Από αυτή τη νέα μόδα ημερολογίων το Face Book τι θα απομείνει καθώς οι φωτογραφίες του είναι άυλες και σβήνουν μετά κάποια περίοδο μη χρήσης;
Ένα φωτογραφικό λεύκωμα είναι η χαρά ή η μνήμη του συλλέκτη ή μήπως η μνήμη των άλλων για αυτόν;
Και ποιος είναι ο κτήτωρ; Πως θα μάθουμε για αυτόν δίχως έστω μια φωτό του; Όταν υπήρχαν οι εικόνες το όνομα περίσσευε, δεν ήταν απαραίτητο. Τώρα που απουσιάζουν και οι φωτογραφίες, ποιος ή ποια να ήταν η κτήτωρ; Και τι επάγγελμα έκανε; Μήπως ήταν επιστήμων ή μήπως αρτίστας ή κάποιος υπάλληλος ή εργάτης με νορμάλ και φυσιολογική ζωή; Τι βγαινει για αυτόν ή αυτήν, για την προσωπικότητα τους, μέσα από τα ταξίδια, τις ημερομηνίες, τα ονόματα που καταχωρηθήκαν; Η ποιότητα των φωτογραφιών που απουσιάζουν σε ποια κοινωνική τάξη τον/την εντάσσουν;
Και εμπάς περιπτώσει, γιατί αφαιρέθηκαν τα ανάφορα αυτής της παρουσίας, οι φωτογραφίες; Και από ποιον; Από τον ίδιο, τους κληρονόμους, έναν άλλον σχολαστικό συλλέκτη στιγμών, έναν απατεώνα ή μήπως έναν καλλιτέχνη που θα ήθελε να αναρωτηθεί επάνω σε αυτήν την απουσία της εικόνας; Και ήταν ο ίδιος που ζωγράφισε, σαν ίχνος φαντάσματος, το ανθρώπινο περίγραμμα στις διαφάνειες για να μείνει; Αυτό το χαραγμένο περίγραμμα είναι του κτήτορα, των φίλων του, μήπως κάποιου συγγενούς ή των συνταξιδιωτών του σε αυτές τις φωτογραφίες; Και γιατί το φάντασμα χάθηκε από κάποιες φωτογραφίες; Μήπως χάθηκαν και σημειώσεις;
Εξετάζοντας το ίχνος της απουσίας μιας φωτογραφίας, μήπως αναζητούμε το ίχνος μιας τέχνης μετά, ένα έργο μετά; Αν η γέννηση μιας φωτογραφίας είναι γέννηση ενός αντικειμένου, άρα μια προσθήκη, μια επέμβαση στην πραγματικότητα, η επέμβαση, με τον έναν ή άλλον τρόπο, σε μια φωτογραφία τι μπορεί να είναι;
Οι φωτογραφικές ιστορίες στα PA μήπως είναι η ιστορία του μέσου; Η απουσία τους από τα λευκώματα όπου κάποτε τοποθετηθήκαν τι μπορεί να είναι; Η αλλαγή κάμερας (το καταλαβαίνουμε από την αλλαγή στο φορμά των εικόνων) τι μπορεί να υπονοεί; Οι μεγάλες ή μικρές εκτυπώσεις τι διαφοροποιήσεις αισθητικής κρύβουν; Οι ασπρόμαυρες, οι εβδομαδιαίες, οι in situ, οι Polaroid και οι ερασιτεχνικές έγχρωμες εκτυπώσεις (είναι αναγνωρίσιμες από το ίχνος τους) τι υπονοούν; Είναι οι αλλαγές στη ζωή μας που επιβάλουν αλλαγές στις επιλογές έκφρασης ή οι τεχνολογικές εξελίξεις που μας υποχρεώνουν να τροποποιούμε την υλική υπόσταση του έργου μας; Κάτω από ποιες περιπτώσεις οι φωτογραφίες μας είναι έργο μας και όχι προϊόντα μιας μηχανής;
Κάτω από ποιες συνθήκες δεν κάνουμε φωτογραφία αλλά τέχνη;