ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΜΕ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΑΝΑΚΑΤΑ 5. «ΑΝΑΚΑΤΑταξή» 2013 (20 - 22 Σεπτεμβρίου 2013)
Φεστιβάλ ΑΝΑΚΑΤΑ, μπιενάλε και φωτογραφία. Οι ισορροπίες καταστράφηκαν. Οι φωτογραφίες μας δεν έχουν κανένα λόγο να παρουσιάζονται σαν τίποτε να μη συμβαίνει στην κοινωνία μας, σαν το αυγό του φιδιού να μην έσπασε και το τέρας του φασισμού μα μην ξεχύθηκε στην πόλη. Όσοι τόσο καιρό κάναν πως το θέμα αφορούσε μόνο τον γείτονα, να δω τι φωτογραφίες θα δημιουργούν πλέον. Πάντως στο έργο μου, με το οποίο συμμετείχα στο Φεστιβάλ, (αφιερωμένο στον νεκρό Παύλο Φύσσα) οι ορίζοντες ανετράπησαν. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποια άτομα σηκώνουν στους ώμους τους το βάρος της αφύπνισης (;) μιας κοινωνίας και των καλλιτεχνών της.
Φεστιβάλ ΑΝΑΚΑΤΑ, μπιενάλε και φωτογραφία. Οι ισορροπίες καταστράφηκαν. Οι φωτογραφίες μας δεν έχουν κανένα λόγο να παρουσιάζονται σαν τίποτε να μη συμβαίνει στην κοινωνία μας, σαν το αυγό του φιδιού να μην έσπασε και το τέρας του φασισμού μα μην ξεχύθηκε στην πόλη. Όσοι τόσο καιρό κάναν πως το θέμα αφορούσε μόνο τον γείτονα, να δω τι φωτογραφίες θα δημιουργούν πλέον. Πάντως στο έργο μου, με το οποίο συμμετείχα στο Φεστιβάλ, (αφιερωμένο στον νεκρό Παύλο Φύσσα) οι ορίζοντες ανετράπησαν. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποια άτομα σηκώνουν στους ώμους τους το βάρος της αφύπνισης (;) μιας κοινωνίας και των καλλιτεχνών της.
Κείμενο για τον τοίχο
Σε μία εποχή που η πραγματικότητα σταδιακά αντικαθίσταται από την ψηφιακή, κάποιοι ακόμα διεκδικούν τους τοίχους της απρόσωπης πόλης και κάνουν ηχηρή την παρουσία τους. Αόρατα χέρια, μέρα και νύχτα γράφουν συνθήματα σε τοίχους, σχεδιάζουν γκράφιτι και κολλούν αφίσες. Οι τοίχοι γίνονται οι μάρτυρες της ζωής της πόλης και καταγράφονται πάνω τους οι ανησυχίες, οι σκέψεις και τα συναισθήματα των κατοίκων της. Εξάλλου έχουν καθιερωθεί ως οι πιο κατάλληλοι για να φιλοξενήσουν διαμαρτυρίες και συγκρούσεις.
Στο αστικό τοπίο οι τοίχοι μεταμορφώνονται σε ένα χώρο δημόσιας σφαίρας που σπάει τον απομονωτισμό του καθενός μας, σπάει τον τοίχο που έχει χτίσει η σιωπή μας. Οι τοίχοι εισβάλλουν στην καθημερινότητα μας και, με πείσμα, μας επιδεικνύουν τα καμώματα αγνώστων καλλιτεχνών και εσωστρεφών περιπλανητών, που πιθανόν να μη γνωρίσουμε ποτέ. Ως άλλοι «μάρτυρες» του κοινωνικού γίγνεσθαι, αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες, τις αντιλήψεις, τα οράματα, αλλά και τον πολιτισμό της εκάστοτε κοινωνίας. Πάνω από όλα όμως καθρεφτίζουν τις ενδότερες σκέψεις μας, σκέψεις που πολλές φορές δεν τολμούμε να τις εκφέρουμε δυνατά.
Μοιάζει σαν οι τοίχοι να έχουν τη δική τους εσωτερική ζωή, κρατώντας καλά κρυμμένα ‘μυστικά’. Μετατρέπονται σε φορείς συλλογικής μνήμης, πάνω στους οποίους στη διάρκεια των χρόνων καταγράφονται γεγονότα ξεχωριστά, στιγμές που αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους στον καθέναν. Πολιτικά συνθήματα, εφηβικοί προβληματισμοί, ανομολόγητες σκέψεις, προσωπικές ανησυχίες, νέες μόδες όλα είναι εκεί να σου μιλήσουν, και ξέρουν να μιλάνε σε όσους θέλουν να ακούσουν. Συμφωνήσεις ή διαφωνήσεις με το μήνυμα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αρκεί που το αναλογίστηκες. Μόνο τότε εκπληρώνει το σκοπό του και ο διάλογος έχει ήδη ξεκινήσει.
Οι καλλιτέχνες της έκθεσης, σαν άλλοι αρχαιολόγοι, έχουν ανασύρει με το φακό τους τα επεισόδια που βρίσκονται πάνω στους τοίχους της πόλης, συνδέοντας την καθημερινή ζωή με την τέχνη, μία σύνδεση αναπόφευκτη, για τον καλλιτέχνη που έχει επιλέξει η θέση του να ανήκει στους δρόμους. Τα έργα της έκθεσης θέτουν ερωτήματα, δημιουργούν αντιφατικά νοήματα και υπερβαίνουν το όριο της απλής αναπαράστασης, καλώντας τους θεατές να ξεκινήσουν ένα νέο διάλογο με την τέχνη του δρόμου και τη δική τους πραγματικότητα. Στην έκθεση τα βίντεο, τα σλάιντς, οι φωτογραφίες, υποβάλλουν το θεατή να αναλογιστεί την κοινωνική και πολιτική σημασία των τοίχων, τη μνημειακότητα που αυτοί κρύβουν και ίσως τελικά, να αναγνωρίσει στα έργα τον εαυτό του.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Σε μία εποχή που η πραγματικότητα σταδιακά αντικαθίσταται από την ψηφιακή, κάποιοι ακόμα διεκδικούν τους τοίχους της απρόσωπης πόλης και κάνουν ηχηρή την παρουσία τους. Αόρατα χέρια, μέρα και νύχτα γράφουν συνθήματα σε τοίχους, σχεδιάζουν γκράφιτι και κολλούν αφίσες. Οι τοίχοι γίνονται οι μάρτυρες της ζωής της πόλης και καταγράφονται πάνω τους οι ανησυχίες, οι σκέψεις και τα συναισθήματα των κατοίκων της. Εξάλλου έχουν καθιερωθεί ως οι πιο κατάλληλοι για να φιλοξενήσουν διαμαρτυρίες και συγκρούσεις.
Στο αστικό τοπίο οι τοίχοι μεταμορφώνονται σε ένα χώρο δημόσιας σφαίρας που σπάει τον απομονωτισμό του καθενός μας, σπάει τον τοίχο που έχει χτίσει η σιωπή μας. Οι τοίχοι εισβάλλουν στην καθημερινότητα μας και, με πείσμα, μας επιδεικνύουν τα καμώματα αγνώστων καλλιτεχνών και εσωστρεφών περιπλανητών, που πιθανόν να μη γνωρίσουμε ποτέ. Ως άλλοι «μάρτυρες» του κοινωνικού γίγνεσθαι, αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες, τις αντιλήψεις, τα οράματα, αλλά και τον πολιτισμό της εκάστοτε κοινωνίας. Πάνω από όλα όμως καθρεφτίζουν τις ενδότερες σκέψεις μας, σκέψεις που πολλές φορές δεν τολμούμε να τις εκφέρουμε δυνατά.
Μοιάζει σαν οι τοίχοι να έχουν τη δική τους εσωτερική ζωή, κρατώντας καλά κρυμμένα ‘μυστικά’. Μετατρέπονται σε φορείς συλλογικής μνήμης, πάνω στους οποίους στη διάρκεια των χρόνων καταγράφονται γεγονότα ξεχωριστά, στιγμές που αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους στον καθέναν. Πολιτικά συνθήματα, εφηβικοί προβληματισμοί, ανομολόγητες σκέψεις, προσωπικές ανησυχίες, νέες μόδες όλα είναι εκεί να σου μιλήσουν, και ξέρουν να μιλάνε σε όσους θέλουν να ακούσουν. Συμφωνήσεις ή διαφωνήσεις με το μήνυμα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αρκεί που το αναλογίστηκες. Μόνο τότε εκπληρώνει το σκοπό του και ο διάλογος έχει ήδη ξεκινήσει.
Οι καλλιτέχνες της έκθεσης, σαν άλλοι αρχαιολόγοι, έχουν ανασύρει με το φακό τους τα επεισόδια που βρίσκονται πάνω στους τοίχους της πόλης, συνδέοντας την καθημερινή ζωή με την τέχνη, μία σύνδεση αναπόφευκτη, για τον καλλιτέχνη που έχει επιλέξει η θέση του να ανήκει στους δρόμους. Τα έργα της έκθεσης θέτουν ερωτήματα, δημιουργούν αντιφατικά νοήματα και υπερβαίνουν το όριο της απλής αναπαράστασης, καλώντας τους θεατές να ξεκινήσουν ένα νέο διάλογο με την τέχνη του δρόμου και τη δική τους πραγματικότητα. Στην έκθεση τα βίντεο, τα σλάιντς, οι φωτογραφίες, υποβάλλουν το θεατή να αναλογιστεί την κοινωνική και πολιτική σημασία των τοίχων, τη μνημειακότητα που αυτοί κρύβουν και ίσως τελικά, να αναγνωρίσει στα έργα τον εαυτό του.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ