ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ / HAPPENING)
Για τις ανάγκες των εκδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην αυλή /αίθριο του Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, λειτουργούν εκθέσεις φωτογραφίας και εγκατάσταση (προσομοίωση συνόρων) με συρματοπλέγματα (1)..
Στα συρματοπλέγματα αυτά περνώντας οι πρόσφυγες άφησαν λίγο αίμα, πολλά κουρέλια από τα ρούχα τους και σε κάποιες περιπτώσεις, όλα τους τα ελάχιστα υπάρχοντα, στην προσπάθεια να τρέξουν για να ξεφύγουν από την συνοριοφυλακή που πλησίαζε.
Κάποιοι από αυτούς τους πρόσφυγες, (όπως ακριβώς συνέβη και με τους Έλληνες πολιτικούς εξόριστους ή αυτούς από τις περιοχές του πόντου και του Καυκάσου) που σε πρώτη φάση εισήρθαν παράνομα στην πατρίδα, αποκτούν χαρτιά εργασίας ή νόμιμης παραμονής στη χώρα. Αυτό τους παρέχει τη δυνατότητα να ταξιδεύουν εντός των ορίων της, άρα να πλησιάσουν και στα σύνορα, να ανασηκώσουν τη μικρή προστατευτική λουρίδα που τα απομονώνει από τον κόσμο μας, δήθεν για να προστατεύσει τους φιλήσυχους περαστικούς και με μικρές τελετές, να θυμηθούν τους φίλους, συγγενείς ή συγχωριανούς που άφησαν τη ζωή τους στο συρματόπλεγμα, στο ελάχιστο αυτό κομμάτι γης, κάπου ανάμεσα στη δυστυχία και την ελπίδα.
Σε αυτές τις τελετές για τους χαμένους, ανάλογα με τα έθιμα της κάθε πατρίδας, δίπλα στη φωτογραφία του κάθε νεκρού, ανάβει μια λαμπάδα ή καντήλι, κρεμιέται μια κορδέλα, κάποιες φορές και ένα φυλακτό που δεν φύλαξε.
Για ευνόητους λόγους η πρόσβαση γίνεται και από τις δυο μεριές των συνόρων. Δεν υπάρχει καλή και κακή μεριά, δεν υφίσταται από εδώ και από εκεί, παρά μόνον το σύνορο, η διαχωριστική γραμμή.
Σιγά – σιγά το συρματόπλεγμα γεμίζει ασφυκτικά, καθώς στα ρούχα και τα κουρέλια προστίθενται φωτογραφίες και αναθήματα.
Στα συρματοπλέγματα αυτά περνώντας οι πρόσφυγες άφησαν λίγο αίμα, πολλά κουρέλια από τα ρούχα τους και σε κάποιες περιπτώσεις, όλα τους τα ελάχιστα υπάρχοντα, στην προσπάθεια να τρέξουν για να ξεφύγουν από την συνοριοφυλακή που πλησίαζε.
Κάποιοι από αυτούς τους πρόσφυγες, (όπως ακριβώς συνέβη και με τους Έλληνες πολιτικούς εξόριστους ή αυτούς από τις περιοχές του πόντου και του Καυκάσου) που σε πρώτη φάση εισήρθαν παράνομα στην πατρίδα, αποκτούν χαρτιά εργασίας ή νόμιμης παραμονής στη χώρα. Αυτό τους παρέχει τη δυνατότητα να ταξιδεύουν εντός των ορίων της, άρα να πλησιάσουν και στα σύνορα, να ανασηκώσουν τη μικρή προστατευτική λουρίδα που τα απομονώνει από τον κόσμο μας, δήθεν για να προστατεύσει τους φιλήσυχους περαστικούς και με μικρές τελετές, να θυμηθούν τους φίλους, συγγενείς ή συγχωριανούς που άφησαν τη ζωή τους στο συρματόπλεγμα, στο ελάχιστο αυτό κομμάτι γης, κάπου ανάμεσα στη δυστυχία και την ελπίδα.
Σε αυτές τις τελετές για τους χαμένους, ανάλογα με τα έθιμα της κάθε πατρίδας, δίπλα στη φωτογραφία του κάθε νεκρού, ανάβει μια λαμπάδα ή καντήλι, κρεμιέται μια κορδέλα, κάποιες φορές και ένα φυλακτό που δεν φύλαξε.
Για ευνόητους λόγους η πρόσβαση γίνεται και από τις δυο μεριές των συνόρων. Δεν υπάρχει καλή και κακή μεριά, δεν υφίσταται από εδώ και από εκεί, παρά μόνον το σύνορο, η διαχωριστική γραμμή.
Σιγά – σιγά το συρματόπλεγμα γεμίζει ασφυκτικά, καθώς στα ρούχα και τα κουρέλια προστίθενται φωτογραφίες και αναθήματα.
Αυτοί που προσέρχονται είμαστε εμείς, οι φωτογράφοι, οι φίλοι μας, οι μαθητές μας, οι καλεσμένοι, οι άγνωστοι που έτυχε να βρεθούν εκεί. Δεν είμαστε ηθοποιοί. Πολλοί από εμάς, βιώσαμε στο πετσί μας την εξορία στα χρόνια της δικτατορίας και τη φιλοξενία μας ή όχι από χώρες με κυβερνήσεις δημοκρατικές ή ρατσιστικές. Η γενιά, των δικών μας γονιών ξενιτεύτηκε μαζικά , είτε για επιβίωση, είτε από τις σκληρές συνθήκες του εμφυλίου. Η προηγούμενη ανταλλάχτηκε. Οι παππούδες μας με νόμιμο ή παράνομο τρόπο προσέφυγαν για τα προς το ζειν σε υπερατλαντικές νέες πατρίδες. Και πάει λέγοντας. Στην πραγματικότητα όλοι έχουμε να ανάψουμε ή να μνημονεύσουμε κάποιους που χαθήκαν στα σύνορα. Οι τυχεροί, αυτοί στους οποίους δεν λένε τίποτε οι αποχωρισμοί της ανάγκης και της προσφυγιάς, αυτοί που δεν χάσανε κάποιον δικό τους στο κυνήγι της ελπίδας για επιβίωση ή ανθρωπινή αξιοπρέπεια, θα αφήσουν την δίκη τους ευχή, ώστε να μη χρειαστεί να γίνουν οι ίδιοι ή τα παιδιά τους πρόσφυγες ή οικονομικοί μετανάστες.
Οι φωτογραφίες που πιάνονται στο συρματόπλεγμα είναι οι φωτογραφίες οι δικές μας, των παρόντων και των άμεσα απόντων, της κλειστής μας παρέας και ομάδας, από το τώρα αλλά και από κάποια χρονιά πριν. Όλοι τους με δράση και παρουσία στην πόλη. Κανένα κενό στην κατανόηση του υπονοούμενου.
Στις εποχές μας είμαστε όλοι υποψήφιοι μετανάστες.
Η δράση πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 24 Ιουνίου του 2008, στο αίθριο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Ήταν μια παράλληλη δράση της έκθεσης με τίτλο ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, που έτρεχε στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του μουσείου από τις 23 Μαΐου μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου του 2008.
Η έκθεση, ήταν μια παραγωγή του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (www.fkth.gr) και αποτελείτο από εργασίες που διερευνούσαν το θέμα της πίστης, μια έκθεση στα πλαίσια της PhotoBiennale του 2008, που διοργάνωσε το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
(1) Η αρχική εγκατάσταση (επί της οποίας δουλέψαμε) είναι της Καίτης Χαλιορή και αποτελεί μέρος ενός ακτιβιστικού οδοιπορικού σε Χίο, Λαύριο, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη και αργότερα Αθήνα, με θέμα τους ακρωτηριασμούς προσφύγων από τις νάρκες των συνόρων μας.
Το εικαστικό-ακτιβιστικό αυτό οδοιπορικό είχε τίτλο «Το ταξίδι». Πραγματεύεται την απάνθρωπη και σαρκαστική υποδοχή το πολιτισμένου κόσμου στα ανθρώπινα κουρέλια που ο ίδιος έχει δημιουργήσει από την άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος. Η αναπόφευκτη αναμέτρηση των απελπισμένων προσφύγων και μεταναστών με την τύχη, στη ρώσικη ρουλέτα της ναρκοθετημένης πύλης που οδηγεί στον δυτικό Παράδεισο. Το λάθος βήμα την κορυφαία στιγμή του περάσματος...Ο κίβδηλος παράδεισος, η νέα κόλαση, η χαμένη ελπίδα, το βαρύ τίμημα, το πένθος.
Η τρίτη εικαστική εγκατάσταση αυτής της διαδρομής, έγινε στο “Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού” στην εκδήλωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και είχε τη φόρμα ενός τεράστιου ιστού αράχνης από πλεγμένο αγκαθωτό συρματόπλεγμα και με διάμετρο 9 μέτρα. Σε εκείνη την εγκατάσταση, τα ρούχα της αρχικής δράσης κόπηκαν και τοποθετήθηκαν στον ιστό από ομάδα φοιτητών του τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών, Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Περισσότερα για την Καίτη Χαλιόρη: http://keti-haliori.com/gr/?page_id=6
Η Συνθήκη για την Κατάργηση των Ναρκών κατά Προσωπικού ή απλά Συνθήκη της Οττάβα είναι η διεθνής συμφωνία που απαγορεύει τις νάρκες κατά προσωπικού. Το Δεκέμβριο του 1997, 122 κυβερνήσεις υπέγραψαν τη συνθήκη στην του Καναδά. Τέθηκε σε ισχύ και ενσωματώθηκε στο διεθνές δίκαιο το Μάρτιο του 1999, ταχύτερα από κάθε άλλη ανάλογη συνθήκη. Ωστόσο μερικές χώρες, όπως είναι οιΗ.Π.Α. η Ρωσία και η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αρνήθηκαν να υπογράψουν τη σύμβαση.
Οι φωτογραφίες που πιάνονται στο συρματόπλεγμα είναι οι φωτογραφίες οι δικές μας, των παρόντων και των άμεσα απόντων, της κλειστής μας παρέας και ομάδας, από το τώρα αλλά και από κάποια χρονιά πριν. Όλοι τους με δράση και παρουσία στην πόλη. Κανένα κενό στην κατανόηση του υπονοούμενου.
Στις εποχές μας είμαστε όλοι υποψήφιοι μετανάστες.
Η δράση πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 24 Ιουνίου του 2008, στο αίθριο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Ήταν μια παράλληλη δράση της έκθεσης με τίτλο ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, που έτρεχε στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του μουσείου από τις 23 Μαΐου μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου του 2008.
Η έκθεση, ήταν μια παραγωγή του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (www.fkth.gr) και αποτελείτο από εργασίες που διερευνούσαν το θέμα της πίστης, μια έκθεση στα πλαίσια της PhotoBiennale του 2008, που διοργάνωσε το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
(1) Η αρχική εγκατάσταση (επί της οποίας δουλέψαμε) είναι της Καίτης Χαλιορή και αποτελεί μέρος ενός ακτιβιστικού οδοιπορικού σε Χίο, Λαύριο, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη και αργότερα Αθήνα, με θέμα τους ακρωτηριασμούς προσφύγων από τις νάρκες των συνόρων μας.
Το εικαστικό-ακτιβιστικό αυτό οδοιπορικό είχε τίτλο «Το ταξίδι». Πραγματεύεται την απάνθρωπη και σαρκαστική υποδοχή το πολιτισμένου κόσμου στα ανθρώπινα κουρέλια που ο ίδιος έχει δημιουργήσει από την άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος. Η αναπόφευκτη αναμέτρηση των απελπισμένων προσφύγων και μεταναστών με την τύχη, στη ρώσικη ρουλέτα της ναρκοθετημένης πύλης που οδηγεί στον δυτικό Παράδεισο. Το λάθος βήμα την κορυφαία στιγμή του περάσματος...Ο κίβδηλος παράδεισος, η νέα κόλαση, η χαμένη ελπίδα, το βαρύ τίμημα, το πένθος.
Η τρίτη εικαστική εγκατάσταση αυτής της διαδρομής, έγινε στο “Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού” στην εκδήλωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και είχε τη φόρμα ενός τεράστιου ιστού αράχνης από πλεγμένο αγκαθωτό συρματόπλεγμα και με διάμετρο 9 μέτρα. Σε εκείνη την εγκατάσταση, τα ρούχα της αρχικής δράσης κόπηκαν και τοποθετήθηκαν στον ιστό από ομάδα φοιτητών του τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών, Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Περισσότερα για την Καίτη Χαλιόρη: http://keti-haliori.com/gr/?page_id=6
Η Συνθήκη για την Κατάργηση των Ναρκών κατά Προσωπικού ή απλά Συνθήκη της Οττάβα είναι η διεθνής συμφωνία που απαγορεύει τις νάρκες κατά προσωπικού. Το Δεκέμβριο του 1997, 122 κυβερνήσεις υπέγραψαν τη συνθήκη στην του Καναδά. Τέθηκε σε ισχύ και ενσωματώθηκε στο διεθνές δίκαιο το Μάρτιο του 1999, ταχύτερα από κάθε άλλη ανάλογη συνθήκη. Ωστόσο μερικές χώρες, όπως είναι οιΗ.Π.Α. η Ρωσία και η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αρνήθηκαν να υπογράψουν τη σύμβαση.